การพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐานเพื่อส่งเสริมทักษะการแสดงแทนทางคณิตศาสตร์ เรื่อง กราฟและความสัมพันธ์เชิงเส้น ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

Abstract

The purposes of this research were: 1) study Problem-based learning methods that enhance mathematical representations on graphs and linear relationships of Matthayomsueksa 1 students and 2) to study and raise the mathematical representations of Matthayomsueksa 1 students who received Problem-based Learning. The participants of this research were 35 students of Matthayomsueksa 1 in 2nd Semester, academic year 2023 at a large district school in Phichit Province. It took a total of 12 hours. The tools used for research were 1) 3 learning activity plans, activity sheets, with the appropriateness of the learning activity plans being in the highest criteria and 2) a mathematical representation test that all items were content valid and consistent with the contents and purposes. The data was analyzed using analytical scoring according to 3 aspects of representation: text writing; drawing and describing pictures and the use of symbols.

The results of research found that 1) A Problem-based Learning management approach that develops mathematical representations on graphs and linear relationships for Matthayomsueksa 1, students should choose interesting open-end problems, various concepts and challenges, and teachers should encourage students to use their previous knowledge to solve problems, analyze the appropriateness of the answer, present and exchange knowledge in class to gain new knowledge. 2) In mathematical representations of both in three activity sheets and in the mathematics representation test was found text and symbol communication at the beginner level, but wasn’t found a representation with any pictures with explanation.

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาแนวทางการจัดการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐานที่ส่งเสริมการแสดงแทนทางคณิตศาสตร์ เรื่อง กราฟและความสัมพันธ์เชิงเส้น ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 และ 2) เพื่อศึกษาและส่งเสริมการแสดงแทนทางคณิตศาสตร์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ที่ได้รับการจัดการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐาน โดยมีผู้เข้าร่วมของการวิจัยครั้งนี้คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2566 จำนวน 32 คน ของโรงเรียนประจำอำเภอขนาดใหญ่แห่งหนึ่งในจังหวัดพิจิตร โดยใช้เวลาทั้งหมด 12 ชั่วโมง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ 1) แผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ จำนวน 3 แผน และใบกิจกรรม โดยมีความเหมาะสมของแผนการจัดการเรียนรู้อยู่ในเกณฑ์มากที่สุด 2) แบบวัดการแสดงแทนทางคณิตศาสตร์ มีความตรงเชิงเนื้อหาทุกข้อสอดคล้องกับเนื้อหาและจุดประสงค์ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการให้คะแนนแบบแยกประเด็นตามด้านของการแสดงแทน 3 ด้าน ได้แก่ การเขียนข้อความ การวาดและอธิบายรูปภาพ และการใช้สัญลักษณ์

ผลการวิจัยพบว่า 1) แนวทางการจัดการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐานที่ส่งเสริมการแสดงแทนทางคณิตศาสตร์ เรื่อง กราฟและความสัมพันธ์เชิงเส้น ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ควรเลือกปัญหาปลายเปิดที่มีความน่าสนใจ มีแนวความคิดที่หลากหลายและมีความท้าทายและครูควรกระตุ้นให้นักเรียนนำความรู้เดิมเข้ามาใช้เพื่อแก้ปัญหา วิเคราะห์ความเหมาะสมของคำตอบ นำเสนอและแลกเปลี่ยนเรียนรู้กันในชั้นเรียนเพื่อให้ได้ความรู้ใหม่ 2) ในการแสดงแทนทางคณิตศาสตร์ ทั้งในใบกิจกรรมและแบบวัดการแสดงแทนทางคณิตศาสตร์พบการสื่อสารแบบข้อความและสัญลักษณ์ในระดับเริ่มต้น แต่ไม่พบการแสดงแทนด้วยรูปภาพแล้วอธิบายออกมา