ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองในผู้สูงอายุกลุ่มเสี่ยง เขตเทศบาลเมืองอรัญญิก อำเภอเมืองพิษณุโลก จังหวัดพิษณุโลก

Abstract

The objective of this cross-sectional descriptive research study was to study preventive behaviors for cerebrovascular disease among elderly risk group. The sample were 313 elderly, 60-79 years old, who were diagnosed with essential hypertension and/or diabetes mellitus, registered for treatment in the community health center, and health promotion hospital in the Aranyik town municipality, Mueang Phitsanulok district, Phitsanulok province. The tool used in the study was structured interview. Statistics used for data analysis included frequency, percentage, mean, standard deviation, and stepwise multiple regression analysis.

The results showed that most of elderly risk group had a high level of preventive behaviors for cerebrovascular disease (X̄ = 3.29, S.D. = 0.19). Influencing factors of preventive behaviors for cerebrovascular disease among elderly risk group were the social support from friend, the perceived barriers of preventive behaviors for cerebrovascular disease, the social support from public health officer, the social support from family, and underlying disease (hypertension and diabetes mellitus). The power of these predictors was 11.2 % (p < .05).

การวิจัยครั้งนี้เป็นการศึกษาเชิงบรรยายแบบภาคตัดขวาง เพื่อศึกษาพฤติกรรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองในผู้สูงอายุกลุ่มเสี่ยงและศึกษาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองในผู้สูงอายุกลุ่มเสี่ยง กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้สูงอายุที่มีอายุ 60-79 ปี ได้รับการวินิจฉัยจากแพทย์ว่าเป็นโรคความดันโลหิตสูงและ/หรือโรคเบาหวาน ขึ้นทะเบียนเข้ารับการรักษาในศูนย์สุขภาพชุมชน และโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล เขตเทศบาลเมืองอรัญญิก อำเภอเมืองพิษณุโลก จังหวัดพิษณุโลก จำนวน 313 คน เครื่องมือการวิจัย ใช้แบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน

ผลการวิจัย พบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่มีระดับพฤติกรรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองอยู่ในระดับมาก (X̄ = 3.29, S.D. = 0.19) ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองของผู้สูงอายุกลุ่มเสี่ยง โดยเรียงตามลำดับอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติคือ แรงสนับสนุนทางสังคมจากเพื่อนบ้าน การรับรู้อุปสรรคของการปฏิบัติเพื่อป้องกันโรคหลอดเลือดสมอง แรงสนับสนุนทางสังคมจากเจ้าหน้าที่สาธารณสุข แรงสนับสนุนทางสังคมจากครอบครัว และการมีโรคประจำตัวโรคความดันโลหิตสูงและโรคเบาหวาน มีส่วนร่วมในการทำนายพฤติกรรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองได้ร้อยละ 11.2 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ p < .05